Tajemnica bankowa

Tajemnica bankowa obejmuje wszystkie informacje dotyczące czynności bankowej, jakie uzyskano w czasie negocjacji, zawierania i realizacji umowy. Do zachowania tajemnicy zobowiązany jest nie tylko bank, ale także osoby w nim zatrudnione oraz ci, za których pośrednictwem instytucja finansowa wykonuje czynności bankowe.

Banku nie obowiązuje zachowanie tajemnicy bankowej wobec osoby, której dotyczą informacje objęte tajemnicą. Dane te mogą zostać ujawnione innym podmiotom, z zastrzeżeniem wyjątków określonych w art. 105, art. 106a i art. 106b prawa bankowego, wyłącznie gdy osoba, której dotyczą, na piśmie upoważni bank do przekazania określonych informacji wskazanej przez siebie osobie lub jednostce organizacyjnej. Dlatego upoważnienie powinno być bardzo konkretne. Obowiązkowo musi zawierać wskazanie banku i odbiorcy, a także zakresu informacji, które mają być udzielone. Upoważnienie może być także wyrażone w postaci elektronicznej. W takim przypadku bank obowiązany jest do utrwalenia wyrażonego w ten sposób upoważnienia na informatycznym nośniku danych.

Art. 105 Prawo bankowe

Artykuł 105 ustawy Prawo bankowe reguluje kluczowe kwestie związane z tajemnicą bankową. Przepis ten wyznacza granice ochrony informacji dotyczących klientów banków i określa sytuacje, w których możliwe jest ich ujawnienie. Tajemnica bankowa jest jednym z podstawowych filarów zaufania do instytucji finansowych – jej naruszenie może mieć poważne skutki zarówno prawne, jak i wizerunkowe, dlatego jej przestrzeganie jest obowiązkiem każdego podmiotu objętego zakresem ustawy.

W praktyce przepis ten ma zastosowanie m.in. do danych osobowych, informacji o saldzie rachunku, historii transakcji, zabezpieczeniach czy zobowiązaniach kredytowych. Ochronie podlega zarówno forma papierowa, jak i elektroniczna – niezależnie od tego, czy klientem jest osoba fizyczna, czy podmiot gospodarczy.

W mojej pracy często powołuję się na art. 105 ustawy Prawo bankowe. Reguluje on sytuacje, w których wymienione w nim instytucje publiczne mają prawo żądać od banków informacji objętych tajemnicą bankową.

Zwolnienie z tajemnicy bankowej

Zwolnienie z tajemnicy bankowej może nastąpić wyłącznie w przypadkach wskazanych w ustawie. Najczęstsze z nich to:

• pisemna zgoda klienta, którego dane dotyczą,
• żądanie sądu lub prokuratury w związku z toczącym się postępowaniem,
• wniosek organów podatkowych lub celnych w ramach kontroli,
• działania komornika w toku egzekucji,
• sytuacje wynikające z przepisów o przeciwdziałaniu praniu pieniędzy i finansowaniu terroryzmu.

W każdym z tych przypadków konieczne jest zachowanie szczególnej ostrożności. Nieuprawnione udostępnienie danych stanowi naruszenie prawa i może rodzić odpowiedzialność odszkodowawczą lub karną.

Dla klientów banków tajemnica bankowa oznacza gwarancję, że ich dane nie zostaną udostępnione osobom trzecim bez uzasadnionej podstawy prawnej. Jeśli jednak dojdzie do naruszenia – warto wiedzieć, że można dochodzić swoich praw. Jako adwokat w Sosnowcu i okolicach wspieram moich klientów w analizie sprawy, przygotowaniu odpowiednich pism oraz reprezentacji przed sądami lub organami nadzoru.

Ochrona danych to nie tylko obowiązek instytucji, ale i prawo każdego klienta – a art. 105 ustawy Prawo bankowe daje ku temu realne podstawy.

Konstytucyjne prawo, będące dobrem osobistym

Ochrona tajemnicy bankowej zabezpiecza interesy klientów banków. Chodzi w niej o zapobiegnięcie rozpowszechnienia poufnych informacji o stosunkach finansowych (w tym stanie majątku) danego podmiotu. Sytuacja ekonomiczna posiadacza rachunku stanowi ważny element konstytucyjnie zagwarantowanego prawa do ochrony życia prywatnego. Ochrona tajemnicy bankowej jest szczególnym przypadkiem ochrony praw osobistych posiadacza rachunku, o której mowa w art. 47 Konstytucji RP. Jest elementem zabezpieczenia prawa do prywatności i ochrony prawnej życia osobistego – które są dobrami osobistymi chronionymi m.in. przez art. 24 k.c.

Bank udzielił informacje, które mu powierzyłeś, osobie trzeciej? Warto sprawdzić, czy miał do tego podstawę. Jeśli tak nie było, może przysługiwać Ci zadośćuczynienie za naruszenie Twoich dóbr osobistych. Nasza kancelaria wspiera beneficjentów tajemnicy bankowej w sporach związanych z nieuprawnionym udzieleniem informacji.

Problemy bankowca

Banki gromadzą mnóstwo cennych informacji, dlatego otrzymują masę pism i wniosków o ich udzielenie.

Czy to z powodu lekceważenia, czy niewiedzy, autorzy wniosków nagminnie nie przedstawiają wszystkich informacji, które mogą posłużyć do weryfikacji, czy nastąpiło zwolnienie z tajemnicy z mocy ustawy. Mimo wypracowania wzorów upoważnienia do przekazania informacji przez Naczelną Radę Adwokacką i Związek Banków Polskich, pełnomocnicy nie korzystają z tych rozwiązań. Przedstawiają pełnomocnictwa niepełne, niewłaściwe lub w nieadekwatnej formie.

Kancelaria wspiera bankowców, wskazując, na które wnioski można udzielić informacji bez narażania się na odpowiedzialność za brak dochowania tajemnicy. A gdy udzielenie informacji nie jest możliwe, przygotowujemy wzory odpowiedzi lub sami składamy środki zaskarżenia.

Tajemnica adwokacka – prawo bankowe

Adwokat jest obowiązany do zachowania tajemnicy adwokackiej i bankowej, a Ty, jako bankowiec, możesz mu ją powierzyć bez obaw. Pozwala Ci na to art. 104 ust. 2 pkt 3 pr. bank. Zgodnie z tym przepisem obowiązek zachowania tajemnicy bankowej nie dotyczy sytuacji, w której udzielasz informacji adwokatowi, świadczącemu pomoc prawną na rzecz banku. Jest nią także porada prawna wskazująca, czy istnieje możliwość udzielenia informacji objętej tajemnicą bankową wnioskodawcy.