O tym czym jest tajemnica bankowa pisałem już tutaj: TAJEMNICA BANKOWA. Kontynuując zapoczątkowany wpisem: USTAWOWE ZWOLNIENIE Z TAJEMNICY BANKOWEJ problem: tajemnica bankowa, a żądanie ujawnienia tajemnicy prokuratorowi, skupię się dziś na nadinterpretowanym art. 105 ust. 1 pkt 2 lit b tiret 4 ustawy prawy bankowe.
Żądanie ujawnienia tajemnicy prokuratorowi podstawa prawna.
Zgodnie z art. 104 ust. 3 ustawy prawo bankowe, bank może udzielić informacji objętej tajemnicą bankową tylko osobie, której informacja dotyczy, lub osobie przez nią wskazanej.
Ustawodawca jak w większości zasad, przewidział wyjątki. W tym przypadku w art. 105 ust. 1 pkt 2 lit b tiret 1-4 ustawy prawo bankowe, upoważnił Prokuraturę do żądania ujawnienia tajemnicy prokuratorowi. Przepisy te przewidują cztery przypadki, w których bank ma obowiązek udzielić informacji na żądanie prokuratora.
O dopuszczalności i podstawie żądania przez prokuratora ujawnienia tajemnicy prokuratorowi w zakresie jednoosobowych działalności gospodarczych przeczytasz tutaj: USTAWOWE ZWOLNIENIE Z TAJEMNICY BANKOWEJ Wpis ten dotyczył jednak dwóch pierwszych przypadków. Trzeci przypadek jest dość jasny, bo mowa tam o dwóch konkretnie wskazanych przestępstwach. Mowa o art. 165a (finansowanie przestępstwa o charakterze terrorystycznym) i art. 299 ustawy kodeks karny (pranie brudnych pieniędzy).
Jaki jest czwarty przypadek, w którym bank ujawni informacje prokuratorowi? Wykładnia językowa.
Zgodnie z art. 105 ust. 1 pkt 2 lit b tiret 4 ustawy prawo bankowe bank ma obowiązek udzielenia informacji stanowiących tajemnicę bankową wyłącznie na żądanie sądu lub prokuratora w związku z toczącym się postępowaniem o przestępstwo lub przestępstwo skarbowe w zakresie zawarcia z osobą fizyczną, prawną lub jednostką organizacyjną nieposiadającą osobowości prawnej umowy o wykonywanie czynności bankowych, w celu weryfikacji zawarcia takich umów i czasu ich obowiązywania.
Przepis dzieli się na dwie części.
Pierwsza część określa w jakim przypadku Prokuratura może wystąpić z żądaniem ujawnienia tajemnicy prokuratorowi. Kiedy może zatem zgłosić żądanie? Gdy prowadzi postępowanie o przestępstwo lub przestępstwo skarbowe.
Druga część przepisu określa zakres i cel przekazania informacji. Mają to być informacje niezbędne do weryfikacji zawarcia takich umów i czasu ich obowiązywania. Tylko i aż tyle. Nic jednak więcej. Nie jest to zatem przepis, który pozwoliłby na ujawnienie historii operacji na rachunku bankowym. Ma on na celu raczej pozyskanie informacji o zawarciu umowy o prowadzenie rachunku bankowego lub ewentualnej dacie zamknięcia rachunku.
Tajemnica bankowa, a żądanie udzielenia tajemnicy prokuratorowi jako próba obejścia prawa.
Jak słusznie podkreślił Sąd Okręgowy w Poznaniu w uzasadnieniu postanowienia z 17 maja 2022 r. „zasadą bowiem jest, iż tajemnica bankowa chroni dane osób nie będących uczestnikami procesów także przed ingerencją ze strony sądów, inaczej powyższa regulacja nie miałaby sensu (zamiast tego wystarczyłaby generalna klauzula, że bank ma obowiązek udzielenia wszystkich informacji na żądanie sądu lub prokuratora w związku z toczącym się postępowaniem, jak to jest w szeregu innych ustaw.)”
Wspomniane orzeczenie recenzowało jako niewłaściwie żądanie udzielenia historii rachunku bankowego w oparciu o art. 105 ust. 1 pkt 2 lit b tiret 4 pr. bank., co jednocześnie stanowiło próbę obejścia przepisów art. 105 ust. 1 pkt 2 lit b tiret 2 pr. bank., o których pisałem tutaj: USTAWOWE ZWOLNIENIE Z TAJEMNICY BANKOWEJ.
