Czy zastanawiałeś się kiedyś co się stanie po śmierci posiadacza rachunku bankowego? Co dalej w takiej sytuacji z umową o jego prowadzenie?
Oczywistym będzie stwierdzenie, że jest to problematyka dotykająca wyłącznie osób fizycznych. Potoczną „śmiercią” osób prawnych, czy jednostek organizacyjnych jest ich likwidacja.
Po śmierci posiadacza rachunku bankowego. Co dalej z umową o jego prowadzenie? Osoba fizyczna nieprowadząca działalności gospodarczej.
Aby dowiedzieć się co się stanie z umową o prowadzenie indywidualnego i prywatnego rachunku osoby fizycznej przed 1 lipca 2016 r. trzeba było przeszukiwać umowę o jego prowadzenie i regulaminy. Po tej dacie sytuacja jest nieco łatwiejsza do ustalenia. Należy sięgnąć do art. 59a ust 1 pkt 1 ustawy Prawo bankowe. Znajdująca się tam regulacja odnosi się do konta bankowego osoby fizycznej niezawartego w ramach działalności gospodarczej. A więc do tzw. konta prywatnego.
Zgodnie z art. 59a ust. 1 pkt 1 pr. bank. umowa o prowadzenie rachunku bankowego, którego posiadaczem jest osoba fizyczna, niezawarta w związku z prowadzeniem działalności gospodarczej, ulega rozwiązaniu z:
- dniem śmierci posiadacza rachunku;
- upływem 10 lat od dnia wydania przez posiadacza rachunku ostatniej dyspozycji dotyczącej tego rachunku, a w przypadku, gdy umowa przewiduje prowadzenie więcej niż jednego rachunku – tych rachunków, chyba że umowa rachunku oszczędnościowego lub rachunku terminowej lokaty oszczędnościowej była zawarta na czas oznaczony dłuższy niż 10 lat.
Należy jednak pamiętać, że z art. 59a ust. 4 pr. bank. wynika, że jeżeli umowa uległa rozwiązaniu z ww. powodów, uważa się ją za wiążącą do chwili wypłaty przez bank środków pieniężnych osobie posiadającej do nich tytuł prawny, chyba że stan środków pieniężnych na tym rachunku nie przekracza kwoty minimalnej określonej w umowie. Oznacza to, że nawet po śmierci posiadacza rachunku indywidualnego bank nie może odmówić przyjęcia środków, bowiem rachunek może zostać zamknięty dopiero po wypłacie znajdujących się na nim środków przez spadkobierców.
Pełnomocniku, spadkobierco: poinformuj bank o śmierci posiadacza rachunku.
Należy pamiętać także, że bank musi się skądś dowiedzieć o śmierci, aby faktycznie dokonać zamknięcia rachunku. Tu pewną odpowiedzialnością powinni wykazać się m.in. spadkobiercy, czy byli pełnomocnicy.
Warto pamiętać także, że z chwilą śmierci wygasają pełnomocnictwa do rachunku. Dokonywanie natomiast płatności kartą zmarłego lub pełnomocnika, może być rozpatrywane w kategorii przestępstwa. Ich ściganiem mogą być zainteresowane organy, które przekazały na taki rachunek świadczenia, np. emeryturę czy rentę – w razie braku ich zwrotu.
Działalność gospodarcza, a konto prywatne.
Tajemnicą poliszynela jest mieszanie lub wykorzystywanie rachunków sprzecznie z ich przeznaczeniem. Zdarzają się niestety przedsiębiorcy, którzy do prowadzonej działalności wykorzystują rachunek prywatny i na odwrót.
Nie każdy rachunek przedsiębiorcy jest prowadzony w związku z prowadzeniem działalności gospodarczej. Mimo, że często majątek osoby fizycznej prowadzącej np. jednoosobową działalność gospodarczą jest jeden, to przeznaczenie określonych produktów i usług, w tym rachunków bankowych, jest różne.
Oznacza to, że prywatne, niezawarte w ramach prowadzonej działalności gospodarczej umowy o prowadzenie rachunku bankowego zostaną rozwiązane z chwilą śmierci jego posiadacza.
Osoba fizyczna prowadząca działalność gospodarczą. Zarządca sukcesyjny.
Nieco inaczej sytuacja wygląda z firmowym indywidualnym rachunkiem bankowym osoby fizycznej prowadzącej działalność gospodarczą. Tutaj sięgamy do art. 59c pr. bank.
Po śmierci przedsiębiorcy bank nadal prowadzi rachunek bankowy związany z prowadzoną przez przedsiębiorcę działalnością gospodarczą, jeżeli został ustanowiony zarząd sukcesyjny.
W okresie od ustanowienia do dnia wygaśnięcia zarządu sukcesyjnego dostęp do środków pieniężnych zgromadzonych na rachunku bankowym oraz prawo do wydawania dyspozycji przysługują zarządcy sukcesyjnemu.
Zarządca sukcesyjny niezwłocznie informuje bank o osobach, które go powołały, a także o osobach, które uzyskały tytuł prawny do spadku po posiadaczu rachunku.